czwartek, 17 października 2019

20-minutowy kontakt z naturą redukuje działanie hormonu stresu - kortyzolu:

20-minutowy kontakt z naturą redukuje działanie hormonu stresu - kortyzolu:

Badanie opublikowane w "Frontiers in Psychology" dowodzi, że co najmniej dwadzieścia minut spaceru lub odpoczynku na łonie natury znacznie obniża poziom hormonów stresu.


W ciągu 8-tygodniowego badania uczestnicy zostali poproszeni o spędzanie czasu wśród przyrody przez 10 minut lub dłużej, co najmniej 3 razy w tygodniu. Poziom kortyzolu (hormonu stresu) mierzono na podstawie próbek śliny pobranych przed i po spędzeniu czasu na łonie natury, raz na dwa tygodnie.
"Uczestnicy mogli wybierać dowolną porę dnia, czas trwania i miejsce swojego doświadczenia na łonie natury, które w opinii uczestnika zostało uznane za miejsce dające poczucie kontaktu z naturą. Było kilka ograniczeń, aby zminimalizować wpływ znanych czynników na poziom stresu: kontakt z naturą musiał odbywać się w świetle dziennym, należało nie wykonywać ćwiczeń fizycznych w trakcie trwania badania i unikać korzystania z mediów społecznościowych, Internetu, rozmów telefonicznych, rozmów i czytania", wyjaśnia dr MaryCarol Hunter.

Stwierdzono, że zaledwie dwudziestominutowe "doświadczenie przyrodnicze" wystarczyło, aby znacznie obniżyć poziom kortyzolu. A jeśli czas ten zwiększał się do 30 minut pobytu na łonie natury, poziom kortyzolu spadał w jeszcze większym tempie. Po tym czasie spadek hormonu stresu nadal następuje, ale już w wolniejszym tempie.

Oryginalny artykuł w wersji angielskiej znajdziesz tutaj.


czwartek, 10 października 2019

Jak dokładnie wygląda terapia Biofeedback?


Terapia Biofeedback polega na współpracy z komputerem, który przekazuje informację zwrotną na temat postępów pacjenta za pomocą wykresów, gier lub filmów. Dzięki treningom usprawniamy m.in. koncentrację uwagi, pamięć, procesy myślowe, uczymy się kontrolować stres i relaksować.

Kiedy zalecany jest Biofeedback? Oczywiście w przypadku stwierdzenia trudności w funkcjonowaniu, m.in.:

    1. Nadpobudliwość psychoruchowa (ADHD)    
    2. Zaburzenia uwagi (ADD),
    3. problemy z pamięcią  
    4. Dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia                   
    5. Zaburzenia mowy, jąkanie się
    6. Zaburzenia emocjonalne - depresja, lęki
    7. Nerwica, apatia
    8. Zachowania agresywne
    9. Spektrum autyzmu, zespół Aspergera
    10. Stres pourazowy PTSD
    11. Chroniczne zmęczenie          
    12. Fobie społeczne         
    13. Zaburzenia snu - bezsenność           
    14. Uzależnienia (alkoholizm, narkomania, hazard)
    15. Migreny, wylew, udar, uraz czaszkowo-mózgowy    
    16. Zaburzenia odżywiania (bulimia, anoreksja)

Ale nie tylko! Każdy może trenować Biofeedback. 
Osoby, które nie odczuwają trudności w funkcjonowaniu również mogą trenować w celu poprawy funkcji poznawczych, odporności psychicznej, nauki kontroli stresu i napięcia emocjonalnego.
Dlatego tak bardzo przydatny jest osobom na stanowiskach kierowniczych, sportowcom, osobom występującym publicznie, itp. 

BIOFEEDBACK KROK PO KROKU:
Jak wygląda gabinet i stanowisko treningowe?
Ćwiczysz na wygodnym fotelu, przed sobą masz monitor, na którym wyświetlane są gry treningowe. Terapeuta siedzi obok Ciebie, na osobnym ekranie monitoruje Twoje postępy i udziela Ci wskazówek. W czasie sesji ważne jest, by się gwałtownie nie poruszać, nie napinać mięśni oraz nie rozmawiać, ponieważ może powodować to błędne zapisy fal mózgowych.

  1. Wywiad z pacjentem, wypełnienie ankiety pomagającej określić obszar trudności.
    1. Osoby cierpiące na schorzenia neurologiczne lub je podejrzewające powinny najpierw zasięgnąć opinii neurologa przed rozpoczęciem terapii Biofeedback oraz uzyskać stosowną informację na piśmie (o braku przeciwwskazań lub też o występującym schorzeniu).
    2. jeśli celem treningu jest usprawnienie zdolności poznawczych, zalecane jest wykonanie testu na koncentrację uwagi: Test d2-R lub TUS (Test Uwagi i Spostrzegawczości).
    3. w przypadku np. zaburzeń emocjonalnych można wykonać inne testy psychologiczne - Skala Depresji Becka. 
2. Przygotowanie pacjenta:

a. płatki uszu dezynfekowane są spirytusem, następnie nakładany jest delikatny krem ścierający naskórek, potem skóra przecierana jest solą fizjologiczną. Dwie elektrody zostają podłączone do uszu (elektrody wyglądają jak klipsy, podłączenie jest oczywiście bezbolesne). 

b. zmierzenie głowy: terapeuta dokonuje pomiaru głowy i wymierza odpowiedni punkt do podłączenia kolejnej elektrody. Badanie podstawowe obejmuje tzw. punkt Cz - środek głowy. Skóra na głowie, tak jak poprzednio po zdezynfekowaniu, smarowana jest kremem ścierającym, przecierana solą fizjologiczną i elektroda przyklejana jest za pomocą łatwo zmywalnej pasty klejąco-przewodzącej.
      1. Uruchomiona zostaje sesja diagnostyczna. Elektrody podłączone do osoby trenującej wysyłają informacje do komputera na temat fal mózgowych. Pomiar diagnostyczny dokonywany jest w trzech sytuacjach:
           oczy otwarte - pacjent patrzy przed siebie przez 1 minutę
           oczy zamknięte (1 minuta)
           koncentracja - pacjent przez 1 minutę wykonuje zadanie wymagające koncentracji uwagi (np. wyszukuje cyfr w rozsypance z liczbami, czyta książkę, słucha nagrania)

      1. Procedurę powtarzamy w kolejnych punktach na głowie (razem 9 punktów), zmieniając położenie elektrody.
      2. Terapeuta analizuje otrzymane wyniki i dobiera odpowiedni trening. Terapeuta wyjaśni Ci także dokładnie, co pokazała diagnoza i jak to się ma do Twojego funkcjonowania.
    3. Sesja treningowa EEG Biofeedback - po przeprowadzeniu diagnozy i dobraniu odpowiednich ustawień treningu można przystąpić do terapii Biofeedback.
           Sesje zwykle trwają od 45 do 60 minut.
           Efekty terapii zazwyczaj odczuwane są po kilkunastu (odbywających się co najmniej raz, a najlepiej 2 razy w tygodniu), ale jest to kwestia indywidualna dla każdego pacjenta.  W zależności od rozpoznanego problemu może być wymagana większa ilość treningów (np. w przypadku ADHD może to być 20 - 40 sesji). 

    4. Ogólna zasada gier Biofeedback:
    1. Wyniki pomiarów są na bieżąco wyświetlane na monitorze pacjenta oraz terapeuty. Aktywność mózgu obrazowana jest przez wykresy, gry lub filmy.
    2. Trenujący poprzez pracę własnego umysłu lub ćwiczenia oddechu uczy się wpływać na grę widoczną na ekranie, tym samym regulując aktywność fal mózgowych i procesów swojego ciała.
    3.  Program komputerowy nagradza pożądany stan (np. skupienie uwagi, spokojny oddech) pacjenta dźwiękiem i/lub wizualnie (poprzez odpowiednie zachowanie gry, np. samochód szybciej jedzie, rzutki trafiają do celu). Mózg uczy się dzięki temu poprawnej aktywności.
    4. Rundy treningowe trwają od 1 do 5 minut. W programie dostępne są różnorodne animacje i gry, jest także możliwość treningu z filmami lub bajkami (osiąganie pożądanych stanów psychicznych nagradzane jest np. efektem w postaci rozszerzania się obrazu, a utrata pożądanego stanu powoduje zawężanie pola widzenia).
    5. W następnych sesjach dążymy do wzmocnienia i utrwalenia pożądanych efektów.

    O falach mózgowych, które mierzymy w EEG Biofeedback przeczytasz więcej w osobnym artykule. 

    Jak ćwiczyć koncentrację uwagi i pamięć?

    Nasz mózg radzi sobie całkiem nieźle z zapisywaniem danych. Uważa się, że jest w stanie zachować do 2,5 petabajtów informacji - jednak uz...